Ze lijken wel vintage, de kinderfoto's die fotografe Emilie Vercruysse maakte bij de al even nostalgische liedjes in het nieuwe boek van Kapitein Winokio. Ergens doen ze denken aan postkaartjes uit de oude doos, van kinderen met een bijna porseleinen blos. Door Lieve Van de Velde
Als wij zeggen: 'Alle eendjes zwemmen', dan zegt u zonder nadenken: 'In het water'. Laten we de woorden ''k zag twee beren' vallen, dan haalt u spontaan de op het eerste gezicht absurde woordenmix 'broodjes smeren' uit uw geheugenlade. Nog raarder is uw antwoord op de aanhef 'handjes draaien', want dan laat u onversaagd het bizarre woord 'koekenbakkenvlaaien' vallen.
Om maar te zeggen dat ze diep ingebakken zitten, de kinderliedjes en -versjes uit onze kinderjaren. Dat voelde ook fotografe Emilie Vercruysse (31), toen ze de opdracht kreeg om kinderfoto's te maken bij de liedjes die Kapitein Winokio verzameld had in zijn boek Handjes draaien. Ze zocht een klein legertje kinderen bij elkaar, zomaar op straat, maar ook kinderen van wie ze eerder al een privéportret had gemaakt, ze dacht na over de styling en de setting en begon de liedjesteksten te herlezen.
'Daar ben ik echter vrij snel mee gestopt', bekent ze. 'Ik was eerst van plan om de liedjes echt uit te beelden, maar dan kom je al snel bij absurde en cryptische beelden uit. Het leek me een beter idee om gewoon af te gaan op het gevoel dat de liedjes bij mij opriepen, en me te laten leiden door mijn eigen kinderlijke herinneringen. Ik wilde de kinderen ook geen rolletje laten spelen - actiefoto's zijn ook niet meteen mijn stijl. Ik maak het liefst en het vaakst stille, dromerige foto's, van kinderen die gewoon heel expressief kijken en zijn wie ze zijn. Dat werkte hier ook wel, vond ik.'
Emilie Vercruysse is geen vaste waarde in het Vlaamse fotografenlandschap. Meer nog: ze is een nobele onbekende. Ze studeerde fotografie, maar werkte de voorbije jaren vooral als stiliste in de film- en reclamewereld. Een tijd geleden nam ze weer vaker de camera ter hand, en richtte die vooral op kinderen. Eerst voor privéportretten, maar toen dat portfolio groeide en haar specialisme de buitenwereld bereikte, werd ze ook door grotere opdrachtgevers opgepikt als kinderfotografe.
Wat er zo leuk is, of zo anders, aan kinderen fotograferen? Emilie: 'Bij volwassenen speelt het imago te vaak nog mee. Je krijgt altijd dat zelfbewustzijn dat in de weg zit: hoe moet ik poseren? Kinderen hebben dat niet, zij genieten van het fotomoment zelf, denken niet na over de manier waarop ze overkomen. Daardoor moet je als fotograaf ook veel minder rekening houden met de manier waarop kinderen poseren. Je ziet dat ook achteraf, wanneer de foto's er liggen. Kinderen kijken er wel even naar, maar ze zijn ze al even snel vergeten. Terwijl volwassenen weleens serieus blijven doorbomen over de vraag of ze nu wel goed genoeg op de foto staan.'
De kinderen op Emilies foto's hebben iets waardoor je erbij blijft hangen. Iets retro-nostalgisch. Het zit 'm in een mix van allerlei ingrediënten: de ogen, het type kinderen, de porseleinen teint, de kleren. Emilie: 'Ik ben in de casting sowieso op zoek gegaan naar kindjes die iets aparts hadden, kinderen van wie ik het gevoel had dat ze wat zouden toevoegen aan de foto. Het moesten echt niet de mooiste kinderen ter wereld zijn, maar ze moesten wel de sfeer uitstralen die ik in mijn hoofd had.'
Dat ze een verleden als stiliste heeft, speelde mooi mee. De styling deed ze dan ook gewoon zelf. 'Ik verzamel al jaren fotogenieke kleren en spulletjes die ik op rommelmarkten zie liggen. Nu had ik eindelijk eens de kans om ze te gebruiken.
'En ja, die porseleinen teint, dat klopt wel, maar dat is een trucje dat ik niet ga verklappen. Maar ik heb wel iets met die ouderwetse kinderportretjes met blozende, gezonde appelwangetjes die je soms op postkaarten ziet. Dat paste ook bij de nostalgische sfeer van de liedjes.'
De foto's van Emilie Vercruysse staan in het boek 'Handjes draaien' van Kapitein Winokio. Er zit ook een cd bij met de 36 kinderliedjes,www.kapiteinwinokio.be De foto's worden tentoongesteld in Fnac Antwerpen (van 2 tot 30 oktober) en Fnac Gent (van 5 tot 27 november),www.emilievercruysse.be
(De foto's kon ik niet bekijken op destandaardonline, jammer!)
- Jolien